Diagnostyka uszkodzeń rdzenia kręgowego
Diagnostyka kliniczna uszkodzonego rdzenia kręgowego składa się z dokładnie zebranego wywiadu od poszkodowanego lub świadków zdarzenia (zazwyczaj członkowie rodziny), szczegółowego badania fizykalnego pacjenta, obejmującego zazwyczaj dokładne badanie palpacyjne wyczuwalnych przez skórę elementów kostnych kręgosłupa (symetria wyrostków kolczystych, poprzecznych itp.), napięcia mięśni przykręgosłupowych, miejsc szczególnie bolesnych, neurologiczną ocenę różnych rodzajów czucia (czucie bólu, dotyku, ciepła, zimna oraz badanie propriocepcji, czyli czucie ułożenia oraz ruchu poszczególnych stawów w przestrzeni), badanie odruchów oraz siły wybranych grup mięśniowych w kończynach górnych i dolnych (skala Lovetta). Ogromne znaczenie w diagnostyce urazów rdzenia kręgowego odgrywają badania obrazowe, spośród których najczęściej wykorzystywane są tomografia komputerowa (TK) oraz rezonans magnetyczny (MR lub MRI) i badania kontrastowe kanału kręgowego. Badania obrazowe pozwalają na precyzyjną lokalizację, ocenę stopnia oraz rodzaju uszkodzenia struktur anatomicznych, w szczególności dotyczących rdzenia (tkanka miękka) i kanału kręgowego (tkanka kostna – twarda). Badanie pacjenta z uszkodzeniem rdzenia w bardziej skomplikowanych przypadkach wymaga czasami kilku rodzajów badań obrazowych.
Charakterystyka kliniczna urazów rdzenia kręgowego
Nie wszyscy pacjenci po urazie rdzenia kręgowego są w ciężkim stanie klinicznym, zdarzają się również pacjenci z niewielkimi zaburzeniami neurologicznymi. Poważniejsze uszkodzenie rdzenia kręgowego prowadzi jednak zazwyczaj do bardzo poważnych następstw, w zależności od typu, stopnia oraz miejsca uszkodzenia. Ze względu na typ uszkodzenia i występujące objawy neurologiczne wyróżnia się kilka zespołów klinicznych, które zostaną opisane poniżej. Urazy rdzenia dzieli się zazwyczaj na:
- całkowite przerwanie rdzenia kręgowego,
- uszkodzenia częściowe rdzenia kręgowego,
- uszkodzenie korzeni brzusznych,
- ucisk rdzenia kręgowego.